Açıklama

Son yıllarda derin kuyularda çelik boruların yerine PVC'den üretilen sondaj boruları kullanımı hızla artmaktadır. Kapalı (düz) ve filtreli (süzgeçli) olmak üzere iki tipte üretilen PVC derin kuyu borularının kullanımının yaygınlaşmasındaki başlıca etkenler; çelik borulara göre daha hafif ve kolay montaj edilebilmeleridir.

Ayrıca çürümeye ve korozyona karşı uzun ömürlü olmalarıdır. Düzgünler PVC derinkuyu boruları ve ek parçaları (redüksiyon, boru ucuna takılan mahmuz, merkezleme yayı, kayışlı boru sıkma anahtarı, fırdöndülü manevra başlığı v.b) TS 11794 standardına uygun, sürekli kalite kontrol süreçlerinden geçerek, ISO 9001-2000 kalite yönetim sistemi güvencesiyle üretilmektedir.

Kapalı(düz) ve Filtreli(süzgeçli) derin kuyu borularımız; biri ucu erkek başlı dıştan pasolu, diğer ucu dişi, içten pasolu, daha güvenli ve montaj kolaylığı sağladığından Trapez dişli olarak üretilmektedir. Kapalı(düz) ve Filtreli(süzgeçli) derin kuyu borularımız; biri ucu erkek başlı dıştan pasolu, diğer ucu dişi, içten pasolu, daha güvenli ve montaj kolaylığı sağladığından Trapez dişli olarak üretilmektedir. Borularımızın her iki ucundaki trapez dişler bir seferde aynı anda açıldığından kuyunun borulanması sırasında sürat ve kolay montaj imkanı sağlamakta, tam merkezli olduğundan etrafında kalan eşit boşluk sayesinde düzgün çakıllama yapılabilmesine ve pompa montajına olanak sağlamaktadır.

 Hammadde   PVC-U
 Uzunluk   2-3 m. ve 4 m. uzunlukta
 Filtre Yarığı   Boru eksenine dik 2mm. genişlik.
 Diş   TS 11794'e göre açılmış trapez yivli.
 Bağlantı   Dişi ve erkek başlı geçmeli bağlantı.
 İşaretleme   Standart işaretleme

Sondaj Boruları

100 metre derinliğine kadar;

Dış Çap Et Kalınlığı İç Çap
(min) mm		 Diş Ölçüsü Ağırlığı kg (kapalı)
Boru mm Tolerans mm
mm inch 2 mt 3 mt 4 mt
113 4.1,5" 5,0 +0,70 -0,00 101,6 TR 113x6 5,250 7,750 10,250
125 5" 5,5 +0,80 -0,00 111,4 TR 125x6 6,550 9,600 12,650
140 5.1/2" 6,5 +0,90 -0,00 125,3 TR 140x6 8,400 12,450 16,500
175 6.5/8" 8,0 +1,00 -0,00 157,0 TR 175x6 12,850 19,050 25,250
200 8" 9,0 +1,20 -0,00 179,6 TR 200x6 16,500 24,500 32,500
225 8.5/8" 10,0 +1,20 -0,00 202,6 TR 225x6 20,700 30,700 40,700
250 9.1/2" 10,5 +1,30 -0,00 226,4 TR 250x6 24,500 36,430 48,300
280 10.3/4" 12,5 +1,40 -0,00 252,2 TR 280x12 32,370 47,900 63,430
330 12.3/4" 14,5 +1,70 -0,00 297,6 TR 330x12 44,300 65,550 86,800
400 16" 18,0 +2,00 -0,00 360,0 TR 400x12 64,740 95,790 126,830

                 100 m. derinliğe kadar (boru üzerindeki yazılar MAVİ 'dir.)

300 metre derinliğine kadar;

Dış Çap Et Kalınlığı İç Çap
(min) mm		 Diş Ölçüsü Ağırlığı kg (kapalı)
Boru mm Tolerans mm
mm inch 2 mt 3 mt 4 mt
113 4.1/2" 6,5 +0,85 -0,00 97,3 TR 113x6 6,300 9,350 12,400
125 5" 7,1 +0,95 -0,00 108,9 TR 125x6 7,750 11,400 15,050
140 5.1/2" 8,0 +1,00 -0,00 122,0 TR 140x6 10,150 15,050 19,950
175 6.5/8" 10,0 +1,20 -0,00 152,6 TR 175x6 15,800 23,500 31,200
200 8" 11,5 +1,40 -0,00 173,2 TR 200x6 20,880 31,480 41,080
225 8.5/8" 13,0 +1,50 -0,00 196,0 TR 225x6 26,360 39,100 51,840
250 9.1/2" 14,0 +1,65 -0,00 218,7 TR 250x6 21,250 47,820 63,400
280 10.3/4" 16,0 +1,80 -0,00 244,4 TR 280x12 40,800 60,350 79,900
330 12.3/4" 19,0 +2,20 -0,00 287,6 TR 330x12 56,850 84,150 111,450
400 16" 22,7 +2,20 -0,00 350,2 TR 400x12 82,800 122,080 161,660

 

300 m. derinliğe kadar (boru üzerindeki yazılar KIRMIZI 'dır.)

500 metre derinliğine kadar;

Dış Çap Et Kalınlığı İç Çap
(min) mm		 Diş Ölçüsü Ağırlığı kg (kapalı)
Boru mm Tolerans mm
mm inch 2 mt 3 mt 4 mt
88 3" 6,7 +0,80 -0,00 72,9 TR 88x6 5,200 7,750 10,300
113 4" 8,5 +1,00 -0,00 95,0 TR 113x6 8,480 12,600 16,730
125 5" 9,3 +1,15 -0,00 104,1 TR 125x6 10,500 15,500 20,500
140 5.1/2" 10,4 +1,25 -0,00 116,7 TR 140x6 12,900 19,150 25,400
175 6.5/8" 13,0 +1,40 -0,00 148,2 TR 175x6 20,020 29,730 39,440
200 8" 14,5 +1,50 -0,00 171,0 TR 200x6 28,100 42,200 56,000

500 m. derinliğe kadar (boru üzerindeki yazılar YEŞİL 'dir.)

Ek Parçalar

  Redüksiyon;

Redüksiyon Boyutları
D1 D2 h (±25)
125 113 225
140 125 260
175 140 375
200 175 400
225 200 560
250 225 565
280 225 575
280 250 660
330 280 590
400 330 750

 

      

 

  Mahmuz;

Mahmuz Boyutları
D h (±25)
113 227
125 240
140 257
175 295
200 322
225 348
250 370
280 410
330 464
400 541

 

     

 

Filtreler

Dış Çap DO Yarık Sayısı
(n)		 Yarık Genişliği
(w)		 Yarılı Alanı
%
mm inch
113 4" 5 2 12
125 4 1/2" 5 2 12
140 5 1/2" 5 2 12
175 6 5/8" 5 2 11
200 8" 5 2 11
225 8 5/8" 6 2 11
250 9 1/2" 6 2 11
280 10 3/4" 6 2 10
330 12 3/4" 6 2 10
400 16" 6 2 10

 

   



 

 

Borularının filtre yarıkları TS 11794 standartlarına uyularak 2mm genişliğinde, boru eksenine dik olarak açılmıştır.

Trapez

Dış Çap DO D1 D2 d1 H1 H2 Hatve
mm inch
113 4" 109,5 113,5 112,5 2,5 1,5 6
125 4.1/2" 121,5 125,5 124,5 3,1 2,1 6
140 5.1/2" 135,3 140,5 139,5 3,1 2,1 6
175 6.5/8" 170,3 175,5 174,5 3,1 2,1 6
200 8" 195,3 200,5 199,5 3,1 2,1 6
225 8.5/8" 220,3 225,5 224,5 3,1 2,1 6
250 9 1/2" 249,5 254,7 253,7 3,1 2,1 6
280 10.3/4" 270 279 278 5 4 12
330 12.3/4" 318 328 327 5 4 12
400 16" 389 398 397 5 4 12








  

 

Kritik Çökme Basınçları

 

Derinkuyu borularının kritik çökme basınçlarının boru imalatçıları ve kullanıcıları tarafından bilinmesinde fayda vardır.

Toprağın derinliklerine inildikçe jeolojik birim ve yapılar değişik karakterler göstermekte ve buna bağlı olarak kuyularda karşılaşabilecek problemler de farklı olmaktadır. Normal şartlarda düşey gerilmeler derinlikle artmakta ve yatay gerilmelerden büyük olmaktadır.
Ancak; Tektonik gerilmeler, Jeolojik yapı değişiklikleri,
Fay ve kıvrımların yapısı, Ortamın sıcaklığı,
Tabakaların süreksizliği
gibi olaylar yatay gerilmeleri arttırmakta ve bazı hallerde yatay gerilmeler düşey gerilmelerden daha büyük olabilmektedir. Kuyu borusu seçerken özellikle yatay gerilmelerin bilinmesi ve boru seçiminin buna göre yapılması gerekir.

Normal zeminlerde düşey gerilmeler (Sv) derinlikle lineer olarak artarken, yatay gerilmeler (Sh) de bunaparalel olarak artış gösterir.

Sh/Sv    = k olup;
k    = V/(1-V) şeklinde ifade edilir.

Burada,
V    = Poison oranı elastik davranışlı kayaçlarda 0,25 ve plastik davranışlı kayaçlarda ise 0,50'dir.

Normal zeminlerde;
Sv    = g.h ve
Sh    = k.Sv= (V/(1-V)).g.h dır.

Burada;
h    = Yükseklik,
g    = Kayacın yoğunluğudur.

Değişik yöre ve kayaçlarda yapılan çalışmalar neticesinde; 0,3+100/h bağıntısı elde edilmiştir.

Derinkuyu boruları kuyuya indirilirken kendi ağırlığından dolayı düşey kuvvetlerde; çakıllama, sondaj çamurunun temizlenmesi ve kuyu inkişafı (pompaj) sırasında da yanal kuvvetlere maruz kalır. Boruların bu yanal kuvvetlere dayanması esastır ve bu kuvvetlere kritik çökme basınçlarına kadar dayanırlar. Bu sebeple, kuyularda oluşacak yanal kuvvetler bulunmalı ve boru seçiminde dikkate alınmalıdır. Kritik çökme basıncı,

Pk = (2E/1-V2).1/(SBO-1)2) bağıntısıyla verilir.

Burada;
Pk    = Kritik çökme basıncı,
E    = Elastiklik modülü,
V    = Poison oranı,
SBO    = Standard boyut oranı (D/t) dır.
Yatay yarıklı filtreli borularda kritik çökme basıncı, kapalı boruların yaklaşık 0,5 - 0,7'si kadardır.

Anma Çapı Dış Çap Sınıf 1 Sınıf 2 Sınıf 3
t Pk t Pk t Pk
  mm mm kg/cm² MPa mm kg/cm² MPa mm kg/cm² MPa
50 60 4,5 31,12 3,052 - - - - - -
80 88 6,7 32,65 3,202 5,0 13,01 1,276 4,0 6,50 0,683
100 113 8,5 31,44 3,084 6,5 13,53 1,327 5,0 5,98 0,638
110 125 9,3 30,35 2,976 7,1 13,00 1,275 5,5 5,88 0,577
125 140 10,4 30,19 2,961 8,0 13,25 1,299 6,5 6,95 0,689
150 175 12 30,20 2,953 10,0 13,25 1,299 8,0 6,62 0,650
175 200 14,5 30,15 2,948 11,5 13,53 1,327 9,0 6,31 0,619
200 225 - - - 13,0 13,71 1,345 10,0 6,07 0,595
250 280 - - - 16,0 13,25 1,299 12,5 6,15 0,604
300 330 - - - 19,0 13,56 1,330 14,5 5,85 0,575
350 400 - - - 22,7 12,96 1,272 18,0 6,31 0,619
400 450 - - - 25,6 13,06 1,281 20,5 6,55 0,643

Kullanımda Dikkat Edilecek Husular    

 Borular yüklenirken ve taşınırken yere çarpılmamalı, özellikle başlardaki dişler korunmalıdır.

Boruların depolanmasında deformasyona karşı tedbir alınmalı ve direkt güneş ışınlarından korunmalıdır.

Erkek başın dişleri üzerindeki koruyucu, boru kuyuya indirilinceye kadar çıkartılmamalıdır.

Borular döşeneceği zaman son olarak dikkatli bir şekilde iyice kontrol edilmeli ve gözle görünebilir kusuru olan borular döşenmemelidir.

Kullanılabilecek pompaya uygun boru seçilmeli, açılacak kuyu çapı da bu boruya uygun olmalıdır.

Pompa seçimi, boruların iç çapı dikkate alınarak yapılmalıdır. 

Düşey milli pompalar veya pompa bağlantılarıyla ilgili parçalar borulara oturtulmamalıdır.

Boru dişleri kolay girsin diye gres yağı v.b. yağlar kullanılmamalıdır, su sabun yeterlidir.

Boru dişleri iyi tutsun diye yapıştırıcı sürülmemelidir. Yapıştırıcı, dişleri bozar ve boruyu eritir.

Boru montajında kayışlı sıkma anahtarı gibi borulara zarar vermeyen uygun aletler kullanılmalıdır.

Boruların kuyu içinde tam dik durması için, her 8 m'de bir merkezleme yayı kullanılmalıdır. Özellikle en alttaki kapalı boruda bir tane bulunmasına dikkat edilmelidir.

Boru kuyuya inerken yavaş ilerliyorsa, boru içine tabancadan veya kova ile kuyu çamuru doldurulmalı, boruya darbe vurulmamalıdır.

Boru kuyuya takılmışsa çakılmamalı, geriye çekip tekrar salınmalı, boru inmiyorsa kuyu matkapla tekrar taranmalı ve sonra boru kuyuya tekrar indirilmelidir.

Boru kuyu dibine değdikten sonra en az 10 cm yukarı çekip askıya alınmalı ve çakıllama bitinceye kadar borunun dik durması için askıda tutulmalıdır.

Kuyu ağzında PVC kuyu techiz borusu dışında sac borusu yerleştirilip, pompa bu boruya oturtulmalıdır. PVC techiz borusuna pompa taşıtılmamalıdır. (Bu, aynı zamanda çakıllama düzenini de bozar).

Çakıl kürekle devamlı ve techiz borusu çevresince eşit ve düzenli olarak atılmalıdır. Böylece borunun dik durması sağlanır.

Özellikle siltli arazide çakılın köprü yapmamasına dikkat edilmelidir. Kuyudan devamlı silt geliyor fakat çakıl seviyesi düşmüyorsa köprü yapmış demektir. Acele önlem alıp, çakıl yedirmeye çalışılmalıdır. Aksi durumda kuyunuz çöker.

Kullanılıncaya kadar bekleyecek borular tahta takoz üzerine alınmalı, üstü örtülüp, gölgede korunmalıdır.

Kuyuların açılmasında, yer tesbitinden boru seçimine kadar olan her kademede bilimsel döküman ve teknik bilgilerden yararlanılmalıdır.